ईतिहासात अनेक प्रथा आपण पाहील्या आहेत.काही चांगल्या तर काही वाईट.सती प्रथा सर्वांना ज्ञात आहे.जिवंत स्ञीला तिच्या पतीच्या चितेवर स्व:इच्छेने किंवा बळजबरीने सती जावे लागत असे.सती प्रथा भारतात अस्तित्वात होती.
अशीचं एक प्रथा किंवा व्रत राजस्थानमधील राजपुतान्यात होते.ज्याला जौहर किंवा जौहर व्रत असे म्हणत.
जौहर म्हणजे...
आपल्या राज्यावर परकीय आक्रमण झाल्यानंतर
त्यात आपल्या सैन्याचा पराभव अटळ दिसला की,राजपुत स्ञिया शञुच्या हाती सापडुन आपल्या अाब्रुचे नुकसान होऊ नये,म्हणुन सामुहीक चिता रचुन अग्निमध्ये देहत्याग करीत व राजपुत योध्दे भगवे वस्त्र परिधान करुन शञुवर तुटुन पडत व रणांगणावर लढता-लढता वीरमरण पतकरीत असतं.
राणी पद्मावतीने केलेला जौहर इतिहासात प्रसिद्ध आहे.अल्लाऊद्दीन खिलजीने चित्तोड वर आक्रमण केल्यानंतर राणी पद्मावतीने चित्तोडगडावरील इतर स्ञियांसोबत जौहर केला.
इतिहासात जौहर वारं-वार झाल्याचे पुरावे मिळतात.जौहर करण्यासाठी कुंडांचा वापर केल्या जायचा.कुंडामध्ये ज्वलनशील लाकुड टाकुन अग्नी दिल्या जायचा.जौहर करणाऱ्या राजपुत स्ञिया देव-देवतांची पुजा करुन कुंडामध्ये उडी घेऊन देहत्याग करायच्या.
जौहर ही प्रथा आज असतीत्वात नाही परंतु ती चर्चेत आली आहे संजय लीला भन्साळीच्या आगामी चित्रपट 'पद्मावती ' मुळे!
आता भन्साळींच्या चित्रपटात जौहर पुन्हा एकदा पहावयास मिळेल माञ चित्रपट प्रदर्शनापूर्वी झालेले वाद पाहता भन्साळींचा 'जौहर' होऊ नये म्हणजे बस झाले!
